Ogrody klasyczne nie wiedzą, co to zapomnienie. Zdawałoby się, że są zawsze młode, zawsze piękne i zawsze „na topie”. Tego typu ogrody znaleźć możemy nie tylko przy starych zamkach, czy pałacach, jako ponadczasowe pojawiają się także, przy nowo wybudowanych budynkach. Czy to klasyczne ogrody historyczne, czy też współcześnie powstające przy podmiejskich willach charakteryzują się harmonią, elegancją i subtelną kolorystyką. Atmosferę piękna i luksusu dodają tym prostym zazwyczaj kompozycjom wyrafinowane dodatki w postaci małej architektury lub soliterowych form roślinnych. Rzeźby prestiżowych autorów oraz luksusowe materiały to jest to, dzięki czemu ogrody klasyczne nabierają życia. Niegdyś właściciele ziemscy zwozili ze swych wojaży drogocenne rzeźby z odległej Italii, Grecji, a nawet Azji. Współcześnie sztuka również jest w modzie i w cenie. W dobie globalizacji, niezwykle rozwiniętego transportu oraz Internetu kolekcjonerom dzieł sztuki jest zdecydowanie łatwiej poszerzać kolekcje, dzięki którym dekorują swoje ogrody. Czy ogród klasyczny musi być jednak pełen klasycznych rzeźb? Okazuje się, że nie. Nawet setki lat temu obok historycznych dzieł kolekcjonowano dzieła modnych ówczesnych artystów. Obecnie nawet właściciele kilkusetletnich zamków są kolekcjonerami sztuki współczesnej i historyczne czy też klasyczne otoczenie ogrodu wcale temu nie przeszkadza!

Jakie dzieła nowoczesne pojawiają się w klasycznych ogrodach i jak je eksponują współcześni kolekcjonerzy?
Lekkie formy rzeźbiarskie zwłaszcza z dodatkiem szkła oraz tworzyw sztucznych doskonale prezentują się w pobliżu wody. W zależności od ich formy oraz możliwości kompozycyjnych ogrodu można tego typu rzeźby ustawić w pobliżu zbiornika wodnego lub zaaranżować, jako element fontanny. Warto wziąć pod uwagę wielkość dzieła i w razie potrzeby ustawić je na podwyższeniu czy cokole, który może być wykonany z materiałów, które w pewien sposób połączą rzeźbę z otaczającą architekturą.
Rzeźby zwierząt doskonale prezentują się wśród bardziej swobodnych części ogrodu. Park, aleja wjazdowa, duży trawnik, brzegi stawu to miejsca, w których doskonale wyeksponowane mogą być formy zwierzęce. Jeżeli rzeźby są nieduże możemy pokusić się o ustawienie kilku sztuk tworząc na przykład niewielkie stado zajęcy czy ptaków. Jeżeli dysponujemy dużą powierzchnią stado jeleni lub koni zrobi na pewno niezapomniane wrażenie. Pojedyncze rzeźby zwierząt powinny być ustawione na tle odpowiednio dobranej zieleni.
A oto pomysł dla właścicieli starych zamierających drzew. Zamiast wycinać można pozostawić wiekowy pień (o ile jest bezpieczny) i zaprosić do siebie artystę rzeźbiarza. W ten sposób pozostawiając historyczną materię można stworzyć niepowtarzalne dzieło wykonane specjalnie na zamówienie właściciela. Taka olbrzymia rzeźba to nie tylko ozdoba, ale także na wiele pokoleń świadectwo kultury oraz pomnik na cześć miejsca i właściciela posiadłości.
Dla osób odważnych polecam, jako miejsce ekspozycji rzeźb słupy bramne lub masywne słupy ogrodzeniowe. Takie usytuowanie jest doskonałe zwłaszcza dla rzeźb wymagających wysokiego postumentu. Nie musi to być brama zewnętrzna, doskonale do tego celu nadają się słupy przy furcie lub bramie pomiędzy wnętrzami ogrodowymi.
Olbrzymie nowoczesne formy rzeźbiarskie wymagają dużo miejsca. Często trudno jest zrezygnować z istniejących już ozdobnych założeń w pobliżu domu. W takiej sytuacji, na ekspozycję doskonale nadają się otwarte przestrzenie oddalone od zabudowy, sad, polana leśna, podjazd lub okolice bramy. Zawsze należy pamiętać o zachowaniu skali i równowagi pomiędzy gabarytami dzieł sztuki a przestrzenią, która je otacza. Nieumiejętny dobór wielkości rzeźby może spowodować, że zamiast zdobić rzeźba będzie „zagracać” ogród.
Kolorowe dzieło sztuki może być doskonałą dominantą – elementem skupiającym wzrok oraz nadającym kierunek ruchu po ogrodzie. Takie rzeźby można ustawić jako element centralny skrzyżowania dróg lub na środku placyku. Można też wykorzystać je jako element zaskoczenia „ukrywając” wśród roślin lub za zakrętem ścieżki. Takie rzeźby można również ustawić jako element kontrastowy dla kolorów zaaranżowanej w pobliżu roślinności. Kolorowe rzeźby powinny mieć gabaryty dostosowane do wnętrza ogrodowego, lub jeżeli są małe powinny być ustawione w tworzącej kompozycje grupie.
Współczesna rzeźba to nie tylko mała architektura. Dziełem sztuki mogą być również różne formy roślinne. Strzyżone krzewy w formie topiar mogą być równie interesujące i szokujące co nie jedna rzeźba wykonana z drogich surowców. Liczy się inwencja i umiejętności autora. Współczesne topiary przedstawiają nie tylko formy geometryczne,czy zwierzęce ale także karykatury oraz scenki rodzajowe.
Tekst i fot. Agnieszka Hubeny – Żukowska