Francja słynie ze swoich ogrodów historycznych jednak może się pochwalić również współczesnymi, miejskimi parkami. Jeden z nich Park La Villlette już opisywałam. Drugi to zaprojektowany z dużym rozmachem Park Andre Citroena. Na terenie, na którym został założony, niegdyś znajdowała się fabryka motoryzacyjna marki Citroen. Po roku 1970, kiedy to zakłady zostały przeniesione poza aglomerację miejską, teren z inicjatywy ówczesnego prezydenta Francji Francoisa Mitteranda został przeznaczony na park miejski. W 1985 roku został ogłoszony konkurs na stworzenie projektu zagospodarowania terenu. Poziom nadesłanych prac był bardzo wysoki i jury nie mogło wyłonić jednego zwycięzcy. Finalnie zwyciężyły dwa zespoły projektantów, których według oceniających, rozwiązania projektowe uzupełniały się nawzajem. Właśnie, dlatego zespół składający się z Gillesa Clementa i Patricka Bergera oraz drugi, którego członkami byli Alain Provost, Jean Paul Viguier oraz Jean Francois Jodry poproszono o współpracę i spójne połączenie obu projektów. Tak właśnie powstał projekt Parku Citroena, który otwarto w roku 1992. W jego skład weszło między innymi 2 500 sztuk drzew, 70 000 krzewów, 250 000 bylin, 25 fontann oraz 8 szklanych pawilonów, a jego koszt to, bagatela 74 miliony dolarów. Cały park założony został na terenie liczącym 14 hektarów. Charakter parku, poprzez geometrię, strzyżone topiary oraz liczne kanały wodne nawiązuje do ogrodów barokowych w całości jest to jednak bez dwóch zdań bardzo nowoczesny park publiczny.

Projekt jest niezwykły. Składa się, bowiem z dwu głównych ogrodów połączonych ze sobą wąskim przesmykiem.
Pierwszy, mniejszy to Ogród Czarny. Jest to odosobniona od reszty terenu część tworząca duży wgłębnik otoczony wysokimi ścianami, z których przelewa się woda. Powyżej znajdują się zagłębione niczym kanion ścieżki z licznymi małymi wnętrzami oraz łączącymi je pomostami. Cały ogród obsadzony jest wielopniowymi drzewami, różanecznikami i mnóstwem bylin. Wnętrza wydzielone są dzięki żywopłotom, wysokim betonowym murom oraz pergolom, na których wiją się przepiękne glicynie. Ogród Czarny jest ogrodem kontemplacji, spokoju i odpoczynku. Na ławeczkach przesiadują nie tylko osoby starsze, ale również te, które mają ochotę poczytać książkę lub po prostu odpocząć od zgiełku olbrzymiego miasta.

Druga, większa część Parku Citroena to Ogród Biały. Jest to część poświęcona zabawie i aktywnej rekreacji, tu wstęp mają również czworonożni przyjaciele paryżan. Główną część tego ogrodu zajmuje olbrzymi prostokątny trawnik, który zajmuje powierzchnię ponad dwu hektarów. Zwieńczeniem trawnika są dwa olbrzymie pawilony ze szkła, w których uprawiane są rośliny tropikalne. Pomiędzy nimi znajduje się kamienny plac, który jednocześnie stanowi olbrzymią fontannę, w której skład wchodzi ponad sto ustawionych geometrycznie pionowych strumieni wodnych. Jest to miejsce szczególnie oblegane w gorące dni, zwłaszcza przez dzieci, które z piskiem biegają w strugach wody. W sąsiedztwie pawilonów w donicach wybudowanych w płaskich zbiornikach wodnych posadzone zostały zimozielone magnolie wielkokwiatowe, które strzyżone są w równe prostopadłościany. Dalej znajdują się ogrody tematyczne, które są odizolowane jeden od drugiego poprzez wznoszące się w górę platformy ze schodami oraz kanałami wodnymi. Przestrzenie te zostały zaprojektowane tak, aby ich wygląd, kolorystyka oraz wykorzystane rośliny nawiązywały jednocześnie do metali, planet, dni tygodnia, wody oraz zmysłów.
ierwszy z ogrodów to Ogród Niebieski, którego tematami przewodnim są: miedź, planeta Wenus, dzień tygodnia piątek, deszcz i zmysł węchu. Następny jest Ogród Zielony, a jego atrybutami są cyna, Jowisz, czwartek, woda źródlana, słuch. Ogród Pomarańczowy to rtęć, Merkury, środa, potok i dotyk. Ogród Czerwony: żelazo, Mars, wtorek, wodospady oraz zmysł smaku. Ogród Srebrny: srebro, Księżyc, poniedziałek, rzeki i wzrok. Ostatni z ogrodów to ogród Złoty: złoto, Słońce, niedziela, parowanie oraz intuicja.
Te dość spore prostokątne przestrzenie zagospodarowane, jako oddzielne wnętrza ogrodowe dzięki swej różnorodności pozwalają na wypoczynek ludzi nie tylko w różnym wieku, ale także o różnym nastroju, czy nawet stanie zdrowia. Ogród Niebieski wypełniony jest po brzegi roślinami pachnącymi, a w Ogrodzie Czerwonym rosną drzewa i krzewy owocowe…
Za linią ogrodów tematycznych znajduje się szeroka ścieżka, wzdłuż której ustawiono 6 pawilonów o betonowej podstawie i szklanym piętrze. Pawilony te w części stanowią toalety, pod pozostałymi stworzono niewielkie cienniki wypełnione roślinami cienioznośnymi. Pawilony są połączone z platformami rozdzielającymi ogrody tematyczne. Dodatkowo pomiędzy sobą platformy są powiązane długim pomostem biegnącym wśród koron drzew tuż obok ścieżki. Taki park w centrum olbrzymiego miasta to skarb. Trzeba jednak powiedzieć, że teren ten chyba niepotrzebnie został wyposażony w taką liczbę elementów wodnych, które wymagają olbrzymich nakładów finansowych na utrzymanie i konserwację. Oczywiście cała kompozycja jest naprawdę piękna i gdyby wszystkie fontanny i kanały wodne były wypełnione wodą i działały był by to istny raj. Ale niestety „gdyby”… Większość elementów wodnych w Parku Andre Citroena zieje pustką. Kanały i fontanny bez wody wypełnione jedynie suchymi liśćmi to widok raczej przygnębiający. Dodatkowo dla bezpieczeństwa część z nich zostało „zabezpieczonych” żółtymi barierkami i taśmami…
Tak czy owak, paryżanie uwielbiają ten kawałek raju pośrodku olbrzymiego miasta. Podnosząc głowę ponad korony drzew widać jest nowoczesne wieżowce francuskiej stolicy, poniżej zaś bawiące się dzieci, na ławeczkach wśród pachnących roślin miłośników kąpieli słonecznych i książek, a na głównym trawniku grupy młodzieży grające w piłkę, badmintona i freezby…
Tekst i fot. Agnieszka Hubeny – Żukowska